Ο Ταΰγετος με τον Κάμπο, το Προάστιο, την Παλιά Καρδαμύλη, το Νομιτσί, τις Θαλάμες, τη Λαγκάδα και ο Μεσσηνιακός με τις Κιτριές, την Καρδαμύλη, την Στούπα, τον Άγιο Νικόλαο, την Τραχήλα, φιλιώνουν για μια στιγμή για να παρουσιάσουν έναν σαγηνευτικό κόσμο…
Αρχέτυπες εικόνες
Η Μάνη είναι ένας ολόκληρος κόσμος, ιδιαίτερος, φτιαγμένος από αρχέτυπες εικόνες. Ακόμα και η Εξω Μάνη, από την αρχαία Αβία, την σημερινή Παλιόχωρα, μέχρι το Οίτυλο, είναι διαφορετική από τη Μέσα Μάνη, την Αποσκερή και την Προσηλιακή. Αν και το τοπίο της Μεσσηνιακής Μάνης είναι πιο ήμερο και πιο πλούσιο από της Λακωνικής, ο πολιτισμός των ανθρώπων, το σύστημα των αξιών τους, επιβάλλεται πάνω στον τόπο και χαρίζει στα πράγματα μια σαγηνευτική λιτότητα.
Πρώτα κάναμε το ταξίδι στην Εξω Μάνη, γύρω από τα Τσέρια και τον πύργο του Ζαχαριά, μέσω της χαρακτικής τέχνης της Αριας Κομιανού, μιας κερκυραίας που αγάπησε την Μάνη και βρήκε πως η λιτότητά της, η αυθεντική και καθόλου επιτηδευμένη, ταιριάζει πολύ με την εικαστική της γλώσσα. Πραγματικοί οδηγοί στην περιήγησή μας η Κατερίνα και ο Γιώργος Γεωργακόπουλος, ένας ικαριώτης που αγάπησε τη Μάνη και δεν χάνει ευκαιρία να σκιτσάρει τις θελκτικές εικόνες της. Αφετηρία το σπίτι της Αμαλίας και του γλύπτη Χρήστου Ρηγανά, πάνω στα βότσαλα της Παλιόχωρας.
Ο Μεσσηνιακός κόλπος, εδώ στην αρχή του ταξιδιού μας, ιδιαίτερα το απόβραδο, που ο ήλιος αφήνει το αίμα του να τρέξει και ανάβουν τα φώτα του γρι-γρι και της Καλαμάτας, είναι εκμαυλιστής της αυστηρότητας της Μάνης. Πάντα ήταν, αφού η θάλασσα άνοιγε – σε αντίθεση με τα δειλά ανοίγματα των γενναίων πύργων, ένα διάπλατο παράθυρο στην εσωστρέφεια της χερσονήσου. Ευτυχώς για την διατήρηση της ιδιαίτερης προσωπικότητάς της, υπήρχε η σπονδυλική στήλη της χερσονήσου, ο αθάνατος Ταΰγετος, ο φρουρός της αυστηρότητας, που βρισκόταν σε διαρκή πόλεμο με τον εκμαυλιστή Μεσσηνιακό. Από τη μια το βουνό με τον Κάμπο, το Προάστιο, την Παλιά Καρδαμύλη, το Νομιτσί, τις Θαλάμες, τη Λαγκάδα και από την άλλη η θάλασσα, με τις Κιτριές, την Καρδαμύλη, την Στούπα, τον Άγιο Νικόλαο, την Τραχήλα. Οι πόλεμοι πάντα καθόριζαν εδώ το τοπίο και τη φυσιογνωμία του.
Αγριοπούλια στις επάλξεις
Στα χαρακτικά έργα της Αριας Κομιανού κυριαρχεί η αλήθεια. Κι η αλήθεια είναι πάντα λιτή, εμφανίζεται χωρίς περιστροφές. Με απλές χαρακιές πάνω στο ξύλο: ένα κυπαρίσσι που ο κεραυνός έκοψε την κορφή του έτσι μοναχικό και εκτεθειμένο όπως είναι μέσα στο μανιάτικο τοπίο, ένα αγκάθι που φωτίζουν οι προβολείς του αυτοκινήτου στην άκρη του δρόμου, ένα επίσης μοναχικό παράθυρο – που αμέσως γίνεται πολεμίστρα – στον οχυρωματικό τοίχο, ένας αετός πάνω στις επάλξεις ενός πύργου.
Οπως λέει η Αρια Κομιανού, «ο τόπος έχει από μόνος του τη δική του λιτότητα, τη δική του αφαίρεση, γι αυτό βρήκα ότι ταιριάζει με την τέχνη μου». Και βέβαια υπάρχει πάντα το πάθος της χαράκτριας με τα πουλιά. «Για μένα συμβολίζουν χίλια πράγματα, τα πάντα, την ελευθερία, το πέταγμα, τη φύση. Μεταχειρίστηκα τα πουλιά της Μάνης όχι τρυφερά, σαν αηδονάκια, αλλά σαν αγριοπούλια που είναι, όπως και ο τόπος»…
Η Μάνη είναι ένας ολόκληρος κόσμος, ιδιαίτερος, φτιαγμένος από αρχέτυπες εικόνες. Ακόμα και η Εξω Μάνη, από την αρχαία Αβία, την σημερινή Παλιόχωρα, μέχρι το Οίτυλο, είναι διαφορετική από τη Μέσα Μάνη, την Αποσκερή και την Προσηλιακή. Αν και το τοπίο της Μεσσηνιακής Μάνης είναι πιο ήμερο και πιο πλούσιο από της Λακωνικής, ο πολιτισμός των ανθρώπων, το σύστημα των αξιών τους, επιβάλλεται πάνω στον τόπο και χαρίζει στα πράγματα μια σαγηνευτική λιτότητα.
Ο Μεσσηνιακός κόλπος, εδώ στην αρχή του ταξιδιού μας, ιδιαίτερα το απόβραδο, που ο ήλιος αφήνει το αίμα του να τρέξει και ανάβουν τα φώτα του γρι-γρι και της Καλαμάτας, είναι εκμαυλιστής της αυστηρότητας της Μάνης. Πάντα ήταν, αφού η θάλασσα άνοιγε – σε αντίθεση με τα δειλά ανοίγματα των γενναίων πύργων, ένα διάπλατο παράθυρο στην εσωστρέφεια της χερσονήσου. Ευτυχώς για την διατήρηση της ιδιαίτερης προσωπικότητάς της, υπήρχε η σπονδυλική στήλη της χερσονήσου, ο αθάνατος Ταΰγετος, ο φρουρός της αυστηρότητας, που βρισκόταν σε διαρκή πόλεμο με τον εκμαυλιστή Μεσσηνιακό. Από τη μια το βουνό με τον Κάμπο, το Προάστιο, την Παλιά Καρδαμύλη, το Νομιτσί, τις Θαλάμες, τη Λαγκάδα και από την άλλη η θάλασσα, με τις Κιτριές, την Καρδαμύλη, την Στούπα, τον Άγιο Νικόλαο, την Τραχήλα. Οι πόλεμοι πάντα καθόριζαν εδώ το τοπίο και τη φυσιογνωμία του.
Αγριοπούλια στις επάλξεις
Στα χαρακτικά έργα της Αριας Κομιανού κυριαρχεί η αλήθεια. Κι η αλήθεια είναι πάντα λιτή, εμφανίζεται χωρίς περιστροφές. Με απλές χαρακιές πάνω στο ξύλο: ένα κυπαρίσσι που ο κεραυνός έκοψε την κορφή του έτσι μοναχικό και εκτεθειμένο όπως είναι μέσα στο μανιάτικο τοπίο, ένα αγκάθι που φωτίζουν οι προβολείς του αυτοκινήτου στην άκρη του δρόμου, ένα επίσης μοναχικό παράθυρο – που αμέσως γίνεται πολεμίστρα – στον οχυρωματικό τοίχο, ένας αετός πάνω στις επάλξεις ενός πύργου.
Οπως λέει η Αρια Κομιανού, «ο τόπος έχει από μόνος του τη δική του λιτότητα, τη δική του αφαίρεση, γι αυτό βρήκα ότι ταιριάζει με την τέχνη μου». Και βέβαια υπάρχει πάντα το πάθος της χαράκτριας με τα πουλιά. «Για μένα συμβολίζουν χίλια πράγματα, τα πάντα, την ελευθερία, το πέταγμα, τη φύση. Μεταχειρίστηκα τα πουλιά της Μάνης όχι τρυφερά, σαν αηδονάκια, αλλά σαν αγριοπούλια που είναι, όπως και ο τόπος»…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου