1 Οκτ 2012

Η ματιά του Ισμαήλ Φερίκ Πασά από το Ψυχρό πάνω στο οροπέδιο Λασιθίου

 
«Η πρώτη εικόνα που αντίκρισε σαν νεογέννητος ήταν το οροπέδιο· και, παρ’ όλο που η εικόνα ήταν παλιά όσο και η μνήμη του, του είχε φανεί ταυτόχρονα και γνώριμη και καινούργια. Ψηλοί πρίνοι και μια μεγάλη συκιά πλαισίωναν τα δεμένα χέρια και τα ελεύθερα μάτια του. Είδε μπροστά του τη μικρή χαράδρα και το αναδίπλωμα της απέναντι ράχης που έκρυβε την είσοδο της σπηλιάς. Είδε πόσο μάταια οχύρωσε η φύση το πατημένο σπήλαιο και πόσο σοφά οι παλιοί με τις φαντασίες τους. Δυο γύπες πέταξαν κοντά στον αιχμάλωτο και χύθηκαν περιμένοντας στον κάμπο. Το βλέμμα του τους ακολούθησε κατεβαίνοντας στον στρογγυλό δίσκο του οροπέδιου. Οι βενετσιάνικες αρδευτικές λίνιες, που χώριζαν με αυλάκια νερού τη γη σε μεγάλα καφέ τετράγωνα, έδειξαν την τάξη των φθινοπωρινών αναίμακτων εργασιών αρμονική, σαν άγγελο θανάτου. (…) Το πέτρινο στεφάνι των βουνών μαλακώνοντας τις πλαγιές του έσφιγγε τον οριζόντιο κάμπο. Είδε τα χωριά σκορπισμένα εκεί που έσμιγε η περιφέρεια του οροπέδιου με τις ρίζες των βουνών, και για μια στιγμή τα αντίκρισε ακριβώς όπως τα γνώριζε».

Ρέα Γαλανάκη, «Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ Πασά»

Ο Αντώνιος Παπαδάκης, ο μεγαλύτερος ευεργέτης του Πανεπιστημίου Αθηνών και ο Ισμαήλ Φερίκ πασά, επικεφαλής του αιγυπτιακού στρατού που κατέστρεψε το οροπέδιο το 1866, ήταν παιδιά του παπά Φραγκιά Καμπάνη που άρπαξε από το Ψυχρό ο Χασάν πασάς το 1823. Ο Αντώνιος χρηματοδοτούσε και εμψύχωνε την επανάσταση του 1866-1868 που ο Ισμαήλ επέστρεψε στην Κρήτη για να καταπνίξει...

Αυτό το κομμάτι δεν δημοσιεύτηκε στην περιήγηση στο Λασίθι, στα «Ταξίδια» του «Βήματος της Κυριακής» 30 Σεπτεμβρίου 2012, «Λασίθι: Χορός ανεμόμυλων, λόφων και Ιστορίας».